Ortak olarak benimsenmiş açık bir amaç etrafında, belirlenmiş bir dizi görev ve sorumlulukları yerine getirmek üzere bir takım üyesinin liderliğini kabul eden uygun büyüklükteki çalışanlar topluluğuna, takıma ekip denir (TDK, 2015).
sağlık hizmetlerinde ekip çalışması işleyen bir dişli çark gibidir. Her dişli çark diğerine uyum sağlayıp eşit ritimle dönerek çalıştığında istenilen sağlık hizmeti verilebilir. Hastalara en iyi sağlık hizmetini sunabilmek için öncelikle, alanında uzmanlaşmış sağlık personellerinin varlığı, ikinci olarak sağlık personellerin birbirleri ile yakın iş birliği ve iletişim içinde olmaları, ekip çalışmasının önemini ortaya koymaktadır. Sağlık hizmetlerinde yapılan bazı hataların telâfisi ya çok güç ya da mümkün değildir. Bu nedenle etkili iletişim ve ekip çalışması, hasta bakımının güvenli bir şekilde verilmesi açısından önemlidir. Hastanın tedavi edilmesi sürecinde yapılan her müdahaleden ekip haberdar olmalı ve bu sayede ekip içerisinde “güven kültürü” oluşturulmalıdır.
Ekip çalışmasının yetersiz olduğu birimler tanı ve tedavide gecikmeye, hasta hakkında yanlış bilgilere sahip olmaya ve hizmetin kalitesinin düşmesi gibi sorunlara neden olmaktadır. Bunun aksine iyi bir ekip çalışması ile;
• Hizmetteki boşluk ve tekrarlar ortadan kalkar.
• Hasta bakımında süreklilik sağlanır ve hasta bakımının kalitesi artar.
• Maliyet ve hastaların hastanede kalış süreleri azalır.
• Ekip üyeleri birbirlerinin rol ve pozisyonlarını daha iyi anlarlar.
• Problemleri daha iyi çözerler.
• Ekip içindeki sinerjinin; hastadan alınan geri bildirimlere, çalışanların iş tatmini ve performansına olumlu olarak etki ettiği bilinmektedir.
Ekip Çalışmasının Özellikleri
Ekip çalışması işleyişi itibarıyla bütüncüldür, fonksiyoneldir ve tedavi sürecini hızlandırır. Ekip çalışmasının temelini üyeler arası rekabet değil, iş birliği oluşturur. Ekip olabilmek için bazı özelliklere sahip olmak gerekmektedir. Bu özellikler aşağıdaki gibidir.
Ekibin amacı: Ekibin bir amacı olmalı ve tüm üyeleri tarafından benimsenmelidir.
Ekibin rolleri ve liderlik: Üyelerin rolleri ve sorumlulukları belirlenmelidir. Ekip lideri zamana ve şartlara göre değişse bile ekibi motive edici ve hedeflere ulaştırmada yol gösterici olmalıdır.
Ekip bağlılığı: Ekibin amacına ulaşabilmesi için üyelerinin karşılıklı olarak birbirlerine bağlanmaları gereklidir.
Çok yönlü ve sürekli iletişim: Ekip arasındaki iletişim açık, samimi, öz ve anlaşılır ifadelerden oluşmalıdır. Ekip üyeleri birbirini dinlemeli ve tüm üyeler karar alma sürecine dâhil olmalıdır.
Ekip üyelerinin geçmiş deneyimleri: Farklı deneyim ve beceriler ekip içerisinde tamamlayıcı rol oynar. Ekip oluşturulurken ekip üyeleri toplanmalı ve belli bir süre bir arada olmalıdırlar.
Alt grup olma: Bu özellik ekip içerisinde birden fazla ekip olduğunu göstermektedir. Bütün gruplar birbirleri ile uyum hâlinde olmalıdır.
Ekibin çalışma yöntemleri: Her ekibin resmî ya da resmî olmayan bir çalışma prosedürü olmalıdır.
Ekip atmosferi: Ekibin sosyal iletişimini yönlendirmek ekip liderinin iletişim becerisine bağlıdır. Sıcak, samimi, dostane ve resmî olmayan ilişkilerin olduğu ekipler daha başarılıdır.
Ekip kültürü: Ekibin amacı, belirlenen standartlar ve normlar yazılı olmasa da herkes tarafından bilinir. Ekip içinde nelerin tabu olduğu, nelerin tartışılacağı, başkalarının işlerinin gönüllü olarak yapılmasının sınırları ve yapılan işlerin uzunluğu, yoğunluğu gibi unsurlar belirlenir. Bahsedilen bu unsurlar “ekip kültürünü” oluşturur.
Küçüklük: Ekipteki üye sayısının az olması, ekip içi yardımlaşma ve desteği arttırır. Bu durum ekip ruhunun daha çabuk oluşmasını sağlar ve aradaki iletişimi kolaylaştırır.
sağlık hizmetlerinde ekip çalışması işleyen bir dişli çark gibidir. Her dişli çark diğerine uyum sağlayıp eşit ritimle dönerek çalıştığında istenilen sağlık hizmeti verilebilir. Hastalara en iyi sağlık hizmetini sunabilmek için öncelikle, alanında uzmanlaşmış sağlık personellerinin varlığı, ikinci olarak sağlık personellerin birbirleri ile yakın iş birliği ve iletişim içinde olmaları, ekip çalışmasının önemini ortaya koymaktadır. Sağlık hizmetlerinde yapılan bazı hataların telâfisi ya çok güç ya da mümkün değildir. Bu nedenle etkili iletişim ve ekip çalışması, hasta bakımının güvenli bir şekilde verilmesi açısından önemlidir. Hastanın tedavi edilmesi sürecinde yapılan her müdahaleden ekip haberdar olmalı ve bu sayede ekip içerisinde “güven kültürü” oluşturulmalıdır.
Ekip çalışmasının yetersiz olduğu birimler tanı ve tedavide gecikmeye, hasta hakkında yanlış bilgilere sahip olmaya ve hizmetin kalitesinin düşmesi gibi sorunlara neden olmaktadır. Bunun aksine iyi bir ekip çalışması ile;
• Hizmetteki boşluk ve tekrarlar ortadan kalkar.
• Hasta bakımında süreklilik sağlanır ve hasta bakımının kalitesi artar.
• Maliyet ve hastaların hastanede kalış süreleri azalır.
• Ekip üyeleri birbirlerinin rol ve pozisyonlarını daha iyi anlarlar.
• Problemleri daha iyi çözerler.
• Ekip içindeki sinerjinin; hastadan alınan geri bildirimlere, çalışanların iş tatmini ve performansına olumlu olarak etki ettiği bilinmektedir.
Ekip Çalışmasının Özellikleri
Ekip çalışması işleyişi itibarıyla bütüncüldür, fonksiyoneldir ve tedavi sürecini hızlandırır. Ekip çalışmasının temelini üyeler arası rekabet değil, iş birliği oluşturur. Ekip olabilmek için bazı özelliklere sahip olmak gerekmektedir. Bu özellikler aşağıdaki gibidir.
Ekibin amacı: Ekibin bir amacı olmalı ve tüm üyeleri tarafından benimsenmelidir.
Ekibin rolleri ve liderlik: Üyelerin rolleri ve sorumlulukları belirlenmelidir. Ekip lideri zamana ve şartlara göre değişse bile ekibi motive edici ve hedeflere ulaştırmada yol gösterici olmalıdır.
Ekip bağlılığı: Ekibin amacına ulaşabilmesi için üyelerinin karşılıklı olarak birbirlerine bağlanmaları gereklidir.
Çok yönlü ve sürekli iletişim: Ekip arasındaki iletişim açık, samimi, öz ve anlaşılır ifadelerden oluşmalıdır. Ekip üyeleri birbirini dinlemeli ve tüm üyeler karar alma sürecine dâhil olmalıdır.
Ekip üyelerinin geçmiş deneyimleri: Farklı deneyim ve beceriler ekip içerisinde tamamlayıcı rol oynar. Ekip oluşturulurken ekip üyeleri toplanmalı ve belli bir süre bir arada olmalıdırlar.
Alt grup olma: Bu özellik ekip içerisinde birden fazla ekip olduğunu göstermektedir. Bütün gruplar birbirleri ile uyum hâlinde olmalıdır.
Ekibin çalışma yöntemleri: Her ekibin resmî ya da resmî olmayan bir çalışma prosedürü olmalıdır.
Ekip atmosferi: Ekibin sosyal iletişimini yönlendirmek ekip liderinin iletişim becerisine bağlıdır. Sıcak, samimi, dostane ve resmî olmayan ilişkilerin olduğu ekipler daha başarılıdır.
Ekip kültürü: Ekibin amacı, belirlenen standartlar ve normlar yazılı olmasa da herkes tarafından bilinir. Ekip içinde nelerin tabu olduğu, nelerin tartışılacağı, başkalarının işlerinin gönüllü olarak yapılmasının sınırları ve yapılan işlerin uzunluğu, yoğunluğu gibi unsurlar belirlenir. Bahsedilen bu unsurlar “ekip kültürünü” oluşturur.
Küçüklük: Ekipteki üye sayısının az olması, ekip içi yardımlaşma ve desteği arttırır. Bu durum ekip ruhunun daha çabuk oluşmasını sağlar ve aradaki iletişimi kolaylaştırır.