Gezmek bazı insanlar için vazgeçilmez bir tutkudur. Bazı insanlar bir yere ait olmak istemezler. Gidebildiği kadar gitmek, görebildiği kadar görmek, gezebildiği kadar gezmek isterler. Hayatı bir yol üzerinde dolu dolu yaşamak insanların ruhuna iyi gelir. Her mekan insana yeni bir şeyler katar ve yolu şekillendirir.
Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle beraber seyahat eden insanları yakından takip etmekte ve çok kısa süre içerisinde seyahatlerinden edindikleri tecrübeleri paylaşabilmekteyiz. Instagram, facebook, YouTube gibi platformların yanında sayısız gezi blogları da bulunmakta. Bununla beraber bazı insanlar gezi tecrübelerini kaleme dökmekte hatta bu tecrübeleri kitap haline getirmekte.
Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle beraber seyahat eden insanları yakından takip etmekte ve çok kısa süre içerisinde seyahatlerinden edindikleri tecrübeleri paylaşabilmekteyiz. Instagram, facebook, YouTube gibi platformların yanında sayısız gezi blogları da bulunmakta. Bununla beraber bazı insanlar gezi tecrübelerini kaleme dökmekte hatta bu tecrübeleri kitap haline getirmekte.
Gezi Yazısı Ne Demek?
Bir kişinin veya yazarın gerek yurt içinde gerek yurt dışında gezip gördüğü yerleri, o yerlerin doğal ve tarihî güzelliklerini, ilgi çekebilecek yönlerini, oradaki toplumun yaşayışlarını, gelenek ve göreneklerini edebî bir üsluba dayanarak anlattığı yazılara gezi yazısı denirGezi yazılarına gezen kişi anlamında kullanılan Arapça “seyyah” kelimesinden türetilmiş seyahatname adı verilir.
17. yüzyılda Evliya Çelebi tarafından yazılan 10 ciltlik Seyahatname adlı eser, Türk edebiyatının gezi yazısı yani seyahatname türündeki en önemli eseri kabul edilir.
Gezi Yazılarının Özellikleri Nelerdir?
Gezi yazıları; toplumun yaşantısını, gezilen yerin coğrafi güzelliklerini, kültürel unsurlarını ve mimari özelliklerini anlatması yönüyle birçok bilim dalına kaynaklık etmiştir. Bu nedenle gezi yazılarında doğru bilgiye, gözleme dayanmak ve nesnel olmak gerekir. Ayrıca bu tür yazılar, okurların merakını giderme ve genel kültürünü geliştirmede önemli rol oynar.
Gezi yazıları “yurt içi gezi yazıları” ve “yurt dışı gezi yazıları” olmak üzere ikiye ayrılır. Bu ayrım gezip görülen yere göre yapılır. Reşat Nuri Güntekin’in Anadolu Notları I-II adlı eseri, yurt içi gezi yazılarına, Ahmet Mithat Efendi’nin Avrupa’da Bir Cevelan adlı eseri yurt dışı gezi yazılarına örnektir.
Ahmet Haşim, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Erdal Öz, Haldun Taner, Falih Rıfkı Atay gibi birçok yazar gezi yazısı türünde eserler vermiştir.
Gezi yazısı yazarken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
Gezi yazılarında betimleyici anlatıma yer verilir. Betimleme yapılırken anlatılan yerlerin okuyucunun gözünde canlandırılması amaçlanır. Yazar, iyi bir gözlem becerisiyle yazabilmek için gezi sırasında anlık notlar oluşturur. Gezilen yerler anlatılırken başka yerlerle karşılaştırma yapılması okuyucunun ilgisini
çekebilir. Genellikle sade, anlaşılır bir dil kullanılarak yazıldığından okur zorlanmadan okuyabilir. Yazar anlattıklarının doğruluğunu; konuşma ile bilgi toplama ve fotoğraflarla desteklemeli, anlattıklarını bir mantık çerçevesine oturtabilmelidir. Her anlattığı, önceki anlattıklarıyla çelişmemelidir. Olaylar kronolojik bir sırayla anlatılır.