Beden dili; söz ve sözcük gerektirmeden, vücudun duruşu, mimikler, göz hareketlerinden oluşan ve tüm bu oluşumların zihinsel ve fiziksel faaliyetlerle desteklenmesi anlamına gelen bir iletişim şeklidir. Duygusal hal, el ve kol hareketleri, mimikler, duruş, oturuş, bakış, kısacası dış görünüşe ait tüm detaylar iletişimde kişi hakkında gerçek bilgiler vermektedir.
Beden dili kısaca, bir kişinin duygularının dışa yansıması durumu olarak da tanımlanabilmektedir. Beden dilinin önemi; yüzlerce sözün ifade edemediğini beden hareketleri ile ifade etmesinden kaynaklanmaktadır yani beden dili birçok sözden daha etkilidir.
İletişimde insanlar sadece sözleri ile değil aynı zamanda beden dilleriyle de konuşmaktadırlar. Vücut dilini etkili ve doğru bir biçimde kullanan insanların iletişim becerileri de bir o kadar etkili olmaktadır. Beden dili kullanılarak gönderilen birtakım işaretler ya da sinyaller karşı tarafın bilinçaltına doğrudan etki eder ve algılanma sürecinden sonra anlam kazanır.
Beden dili ile karşı tarafı daha iyi anlamakla kalmaz, kendinizi de daha iyi ifade edebilirsiniz. Beden dili aynı zamanda düşüncelerin yansımasıdır. Bu nedenle en etkili ve akılda kalan etkileşim yollarından biri sayılmaktadır. İlk karşılaşmada oluşan ilk izlenimde beden dilinin önemi büyüktür. Çünkü kişiler hakkındaki ilk izlenim, beden dili ile olur. Bu yalnızca ikili ilişkilerde değil sosyal çevrede, arkadaş gruplarında, iş görüşmeleri ve daha pek çok alanda geçerlidir.
Bazen kelimelerle anlatılamayanlar beden dili ile ifade edilebilir. Kelimelerle anlatılamayan duygular, beden dili sayesinde açığa çıkar. Örneğin: surat asmak, yüzüne bakmamak… Beden dili ve konuşma arasındaki olumlu bütünlük kişiye saygınlık kazandırır. Konuşma ile beden dili uyum içinde olursa karşı tarafta etkileyici bir algı yaratılabilir. Bu da saygınlığı ciddi bir şekilde artırır
Beden dili örnekleri:
• Sahte bir gülümseme gibi ağız kenarlarını yukarıya kaldırmak (Kibirlilik, kendini üstün görme halini ifade eder.)
• Ağzı açmak (şaşkınlık, konuşmayı kesmek istemek) • Dudakları sıkmak (kızdığı halde kendini tutma davranışı)
• Alt dudağı üst dudağa doğru yukarı kaldırmak (düşünmek ve düşünceli olma davranışı)
• Elleri yavaş yavaş ovuşturmak (memnuniyet ve sevinç)
• Konuştuktan sonra elini ağzının önünde tutmak (söylediği sözü geri almak istemek)
• Ellerini beline koymak (üstünlük gösterisi, kızgınlık)
• Ellerini ve kollarını masanın altında tutmak (güvensizlik)
• Kollarını arkada bağlamak (kibirlilik, otoriter duruş, sıkılganlık)
• İşaret parmağını yukarıya kaldırmak (azarlamak, öğüt vermek)
• Parmaklarını masaya vurmak (sabırsızlık ve sinirlilik hali)
• Parmaklarını şaklatmak (birkaç kez: çözüm aramak, bir kere: çözümü bulmak)
• İşaret parmağı ile masaya vurmak (bir konuda emin olma ve ısrar etme davranışı)
Beden diliyle olan iletişimi doğru analiz edip yorumlayabilmek için; • Muhatabın beden sinyallerini fark edebilmek, • Bedenden gelen sinyalleri değerlendirebilmek, • Kendi bedeninin verdiği sinyalleri kontrol edebilmek gerekmektedir.
Beden Dilinin Anlamları
Beden dili, onu oluşturan unsurlarla anlam bulur. Beden dilini oluşturan unsurlardan biri ve belki de en önemlisi yüz hareketleridir. Bunlar; abartmadan orantılı yaptığınız mimikler ve bunları destekleyen göz ve kaş hareketleridir.
Beden dili genellikle yüzden başlamaktadır. Sonra bedenin duruşu, şekli ve hareket biçimi gelir. Ardından sırayı ellerin duruşu ve hareketleri alır. Ayakların duruşu ve hareketlerinin yanı sıra karşı tarafla olan mesafe de beden dilini etkiler. Yukarıdan aşağı doğru inen bir iletişim merdiveni denilebilir. Önce yüz ile başlar, sonra ellere geçer, ayaklarda son bulur. Her bir unsurun verdiği mesaj farklı olabileceğinden, iletişimi yalnızca beden ile sınırlamamak gerekir. Mimikler, jestler ve hatta bakışlar bile beden dilinin unsurlarındandır.
Beden Dili Örnekleri:
Beden dilinin tanımını ve özelliklerini öğrendikten sonra, birçok örnekle anlatılabilir. Ancak buradaki önemli detay “abartı”dan kaçmaktır. Sadece etkili iletişim olacağı düşünüldüğü için abartılı el kol hareketleri ya da yüksek sesle konuşmaktan kaçınmak gerekir.
Konuşurken Saate Bakmak: Sohbet ederken sürekli saate bakmak saygısızlık olarak algılanabilir. Çünkü bu beden dilinde sıkılma, o ortamdan hemen uzaklaşmak isteğini işaret edebilir. “Artık gidin be ...” anlamına da gelebilir. Sağlıklı bir iletişim için sürekli saate bakmaktan kaçınılmalıdır. Acil durumlar için bu hareket karşı tarafa açıklanmalıdır.
Çapraz Kollar: Kollar genelde iletişimin kesilmek istendiğini ya da karşıdan alınacak duygu ve düşüncelere kapalı olunduğunu işaret edebilir. Aynı şekilde bacakları da çapraz yapmak, karşınızdakinin ne söylediği ile ilgilenilmediğini gösterebilir.
Konuşurken Göz Kaçırmak: Konuşma anında ara sıra göz kontağı kurmak gereklidir. Ama konuşurken sürekli gözleri kaçırmak, göz temasından kaçınmak karşı tarafta “Yalan mı söylüyor?” algısı yaratabilir. Kişi utandığı için de göz temasından kaçınıyor olabilir ancak genellikle yalan algısı yaratır.
Bezgin Duruş: Hiç kimse öğretmenine gidip “Sıkıldım ama neden bu dersi dinlemek zorundayım ki?” demez, ancak beden diliyle istemeden de olsa bu etkiyi uyandırıp bir anlamda saygıda kusur etmiş olunabilir. Bıkkın bir duruş, sırada uyuyarak dersi dinlemek öğretmene aslında bir mesajdır. Omuzlarınızın arkada ve dik durması derse ilgiyi temsil eder.
Saçlarla Oynamak: İletişimde kaçınılması gereken hareketlerden biridir. Özellikle iş görüşmesinde konuşurken saçlarla oynamak kişinin endişeli, fazla enerji dolu ya da kendini çok önemseyen biri gibi gösterebilir.
Kaşları Kaldırmak: Kişinin şaşkın olduğu anlamına gelir. Ayrıca bazen onaylanmama anlamına da gelebilir. Bu duruma bağlıdır. Birisi kaşlarını kaldırdıysa kişinin bir cevap beklediği anlamına da gelebilir
Beden dilini kullanmanın önemi aşağıdaki maddelerle sıralanabilir:
• İlk karşılaşmada beden dilinin çok büyük bir önemi vardır. Her zaman için ilk izlenim önemlidir ve bu en iyi beden diliyle gösterilebilir.
• Beden dili kullanılarak karşı tarafın daha iyi anlaşıldığı ifade edilebilir.
• Beden dili kullanılarak karşı taraf daha doğru bir şekilde etkilenebilir.
• Beden dili bazen kelimelerle anlatılmayanları da ifade eder ve bu karşı tarafı en çok etkileayen özelliklerden biridir.
Beden dili kısaca, bir kişinin duygularının dışa yansıması durumu olarak da tanımlanabilmektedir. Beden dilinin önemi; yüzlerce sözün ifade edemediğini beden hareketleri ile ifade etmesinden kaynaklanmaktadır yani beden dili birçok sözden daha etkilidir.
İletişimde insanlar sadece sözleri ile değil aynı zamanda beden dilleriyle de konuşmaktadırlar. Vücut dilini etkili ve doğru bir biçimde kullanan insanların iletişim becerileri de bir o kadar etkili olmaktadır. Beden dili kullanılarak gönderilen birtakım işaretler ya da sinyaller karşı tarafın bilinçaltına doğrudan etki eder ve algılanma sürecinden sonra anlam kazanır.
Beden dili ile karşı tarafı daha iyi anlamakla kalmaz, kendinizi de daha iyi ifade edebilirsiniz. Beden dili aynı zamanda düşüncelerin yansımasıdır. Bu nedenle en etkili ve akılda kalan etkileşim yollarından biri sayılmaktadır. İlk karşılaşmada oluşan ilk izlenimde beden dilinin önemi büyüktür. Çünkü kişiler hakkındaki ilk izlenim, beden dili ile olur. Bu yalnızca ikili ilişkilerde değil sosyal çevrede, arkadaş gruplarında, iş görüşmeleri ve daha pek çok alanda geçerlidir.
Bazen kelimelerle anlatılamayanlar beden dili ile ifade edilebilir. Kelimelerle anlatılamayan duygular, beden dili sayesinde açığa çıkar. Örneğin: surat asmak, yüzüne bakmamak… Beden dili ve konuşma arasındaki olumlu bütünlük kişiye saygınlık kazandırır. Konuşma ile beden dili uyum içinde olursa karşı tarafta etkileyici bir algı yaratılabilir. Bu da saygınlığı ciddi bir şekilde artırır
Beden dili örnekleri:
• Sahte bir gülümseme gibi ağız kenarlarını yukarıya kaldırmak (Kibirlilik, kendini üstün görme halini ifade eder.)
• Ağzı açmak (şaşkınlık, konuşmayı kesmek istemek) • Dudakları sıkmak (kızdığı halde kendini tutma davranışı)
• Alt dudağı üst dudağa doğru yukarı kaldırmak (düşünmek ve düşünceli olma davranışı)
• Elleri yavaş yavaş ovuşturmak (memnuniyet ve sevinç)
• Konuştuktan sonra elini ağzının önünde tutmak (söylediği sözü geri almak istemek)
• Ellerini beline koymak (üstünlük gösterisi, kızgınlık)
• Ellerini ve kollarını masanın altında tutmak (güvensizlik)
• Kollarını arkada bağlamak (kibirlilik, otoriter duruş, sıkılganlık)
• İşaret parmağını yukarıya kaldırmak (azarlamak, öğüt vermek)
• Parmaklarını masaya vurmak (sabırsızlık ve sinirlilik hali)
• Parmaklarını şaklatmak (birkaç kez: çözüm aramak, bir kere: çözümü bulmak)
• İşaret parmağı ile masaya vurmak (bir konuda emin olma ve ısrar etme davranışı)
Beden diliyle olan iletişimi doğru analiz edip yorumlayabilmek için; • Muhatabın beden sinyallerini fark edebilmek, • Bedenden gelen sinyalleri değerlendirebilmek, • Kendi bedeninin verdiği sinyalleri kontrol edebilmek gerekmektedir.
Beden Dilinin Anlamları
Beden dili, onu oluşturan unsurlarla anlam bulur. Beden dilini oluşturan unsurlardan biri ve belki de en önemlisi yüz hareketleridir. Bunlar; abartmadan orantılı yaptığınız mimikler ve bunları destekleyen göz ve kaş hareketleridir.
Beden dili genellikle yüzden başlamaktadır. Sonra bedenin duruşu, şekli ve hareket biçimi gelir. Ardından sırayı ellerin duruşu ve hareketleri alır. Ayakların duruşu ve hareketlerinin yanı sıra karşı tarafla olan mesafe de beden dilini etkiler. Yukarıdan aşağı doğru inen bir iletişim merdiveni denilebilir. Önce yüz ile başlar, sonra ellere geçer, ayaklarda son bulur. Her bir unsurun verdiği mesaj farklı olabileceğinden, iletişimi yalnızca beden ile sınırlamamak gerekir. Mimikler, jestler ve hatta bakışlar bile beden dilinin unsurlarındandır.
Beden Dili Örnekleri:
Beden dilinin tanımını ve özelliklerini öğrendikten sonra, birçok örnekle anlatılabilir. Ancak buradaki önemli detay “abartı”dan kaçmaktır. Sadece etkili iletişim olacağı düşünüldüğü için abartılı el kol hareketleri ya da yüksek sesle konuşmaktan kaçınmak gerekir.
Konuşurken Saate Bakmak: Sohbet ederken sürekli saate bakmak saygısızlık olarak algılanabilir. Çünkü bu beden dilinde sıkılma, o ortamdan hemen uzaklaşmak isteğini işaret edebilir. “Artık gidin be ...” anlamına da gelebilir. Sağlıklı bir iletişim için sürekli saate bakmaktan kaçınılmalıdır. Acil durumlar için bu hareket karşı tarafa açıklanmalıdır.
Çapraz Kollar: Kollar genelde iletişimin kesilmek istendiğini ya da karşıdan alınacak duygu ve düşüncelere kapalı olunduğunu işaret edebilir. Aynı şekilde bacakları da çapraz yapmak, karşınızdakinin ne söylediği ile ilgilenilmediğini gösterebilir.
Konuşurken Göz Kaçırmak: Konuşma anında ara sıra göz kontağı kurmak gereklidir. Ama konuşurken sürekli gözleri kaçırmak, göz temasından kaçınmak karşı tarafta “Yalan mı söylüyor?” algısı yaratabilir. Kişi utandığı için de göz temasından kaçınıyor olabilir ancak genellikle yalan algısı yaratır.
Bezgin Duruş: Hiç kimse öğretmenine gidip “Sıkıldım ama neden bu dersi dinlemek zorundayım ki?” demez, ancak beden diliyle istemeden de olsa bu etkiyi uyandırıp bir anlamda saygıda kusur etmiş olunabilir. Bıkkın bir duruş, sırada uyuyarak dersi dinlemek öğretmene aslında bir mesajdır. Omuzlarınızın arkada ve dik durması derse ilgiyi temsil eder.
Saçlarla Oynamak: İletişimde kaçınılması gereken hareketlerden biridir. Özellikle iş görüşmesinde konuşurken saçlarla oynamak kişinin endişeli, fazla enerji dolu ya da kendini çok önemseyen biri gibi gösterebilir.
Kaşları Kaldırmak: Kişinin şaşkın olduğu anlamına gelir. Ayrıca bazen onaylanmama anlamına da gelebilir. Bu duruma bağlıdır. Birisi kaşlarını kaldırdıysa kişinin bir cevap beklediği anlamına da gelebilir
Beden dilini kullanmanın önemi aşağıdaki maddelerle sıralanabilir:
• İlk karşılaşmada beden dilinin çok büyük bir önemi vardır. Her zaman için ilk izlenim önemlidir ve bu en iyi beden diliyle gösterilebilir.
• Beden dili kullanılarak karşı tarafın daha iyi anlaşıldığı ifade edilebilir.
• Beden dili kullanılarak karşı taraf daha doğru bir şekilde etkilenebilir.
• Beden dili bazen kelimelerle anlatılmayanları da ifade eder ve bu karşı tarafı en çok etkileayen özelliklerden biridir.
