Başlatan sebep ne olursa olsun ateş, vücudun savunma mekanizmalarından biridir. Ateşin hafif olması, vücudun mikroplarla savaştığının göstergesidir. Ateşin yükselmesi ise istenmeyen bir durumdur. Yüksek vücut sıcaklığı gerekli müdahalelerle düşürülmelidir.
Vücut ısısı; ağızdan, makattan, koltuk altı ya da kulaktan ölçülebilir. Eğer bir çocuğun makattan ölçülen ateşi 38 °C den, koltuk altından ölçülen ateş 37,5 °C den fazla ise, o çocukta yüksek ateş olduğunu gösterir. Koltuk altı ısısı, gerçek vücut ısısından biraz daha düşüktür.
Çocuklarda, ağızdan ölçüm gerçek vücut ısısını yansıtır ancak sıcak veya soğuk gıda yemiş olmasından ya da solunum hızından etkilendiği için ağızdan ölçüm çok tercih edilmemektedir. Ateşi tespit etmenin en doğru ölçüm yöntemi termometre (derece) kullanmaktır. El teması ile ateşin ölçülmesi bulunulan ortama göre yanılmalara sebep olabilir.
Ateşin yükselmesi ile çocuklarda titreme, eller ve ayaklarda soğuma, huzursuzluk, sayıklama ve halüsinasyon gibi belirtiler görülebilir.
Ateşin yükselmesi durumunda;
• Çocuğun üzerinde örtü varsa kaldırılmalıdır
• Çocuk tamamen soyulup, ıslak bir bezle boyun, koltuk altları, bacak araları ve eklem yerleri sık sık ılık su ile silinmelidir.
• Terlemeden dolayı oluşan nemli iç çamaşırları değiştirilmelidir.
• Bol su verilmelidir.
• Ateş düşmezse en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Havale nedir?
Havale, yüksek ateşle birlikte beyin hücrelerinin farklı çalışması sonucu çocuğun bilinç kaybı yaşayarak vücudun istemsiz kasılmasına denir. Ateş, 6 ay-6 yaş arası çocuklarda havaleye yol açabilmektedir.
Çocuk havale geçirirken yapılması gerekenler;
• İlk yapılacak şey paniğe kapılmamaktır. Çocuk hemen bir yere yatırılmalı, ayıltmaya çalışmamalı ve çocuğun yanında durulmalıdır.
• Çocuk havale geçirirken genellikle bilincini kaybedip yere düşebileceği için güvenlik önlemleri alınmalıdır. Bu nedenle etrafa çarpıp zarar görmemesi için kesici, sivri köşeli eşyalar varsa onlar uzaklaştırılmalı, başının altına yastık, havlu ya da çarşaf gibi yumuşak bir şey yerleştirilmelidir.
• Çocuğun giysileri çıkartılmalı, özellikle koltuk altlarına ve kasıklarına olmak üzere tüm vücuduna ıslak bez koyulmalıdır.
• Çocuğa havale anında soğuk suyla değil, Ilık su ile vücudu silme veya banyo yaptırılmalıdır. Ateş düşürmek için su dolu küvete sokmak tehlikeli olabilir.
• Havale geçiren çocuğun ateşini düşürmek için kolonya, ispirto gibi maddeler kesinlikle kullanılmamalıdır.
• Çocuğun nöbet sırasında hareketlerine engel olmaya çalışılmamalıdır.
• Nöbetin ne kadar sürdüğüne dikkat edilmelidir.
• Çocuk yavaşça bir yana doğru yatırılıp kusmuğun nefes borusunu tıkaması önlenmelidir.